Thuis in het keukenkastje
‘De klanten van Kornelis bevinden zich in een straal van zo’n 1.000 kilometer rondom Steenwijk. Onze producten worden voornamelijk gebruikt door de voedingsmiddelenindustrie. We leveren aan zowel grote multinationals als aan het midden- en kleinbedrijf. Ons assortiment caps and closures omhelst alles waarmee je een verpakking af kunt sluiten. Dat kunnen kartonnen, blikken, glazen of kunststof verpakkingen zijn. Producten die mensen thuis vaak in het keukenkastje hebben staan: pindakaas, pasta’s of mayonaise bijvoorbeeld. Het gaat zowel om gestandaardiseerde deksels en doppen, als om maatwerk.’
Digitalisering productieproces draagt bij aan verduurzaming
‘Sinds 2008 hebben we een duurzaamheidstrategie. Dat vindt het managementteam belangrijk. We willen hiermee onderscheidend zijn ten opzichte van onze concurrenten. We waren in 2016 in de gelukkige omstandigheid dat we een nieuwe fabriekshal moesten bouwen. In de oude waren we uit ons jasje gegroeid. Bij de nieuwbouw en de inrichting was digitalisering van het productieproces een van de eisen die we hadden. Dit met de bedoeling om data te verzamelen en de productie efficiënter aan te sturen. Dat verbinden binnen het productieproces is volgens mij de manier om industrie 4.0 te benaderen. Voor deze zogenaamde verticale integratie maken we gebruik van een manufacturing execution system (MES): een informatiesysteem voor het monitoren en aansturen van productieprocessen. In de praktijk komt het erop neer dat een binnenkomende order wordt opgenomen in ons systeem. Alle voor de productie relevante informatie is daarbij beschikbaar voor de medewerker, maar ook voor de machines, die automatisch worden aangestuurd. Op deze manier houden we onze prestaties goed in de hand. Het systeem stelt ons in staat om onze capaciteit optimaal te benutten en de kwaliteit van onze producten te waarborgen. Bovendien kunnen we hiermee duurzamer produceren en beter voorspellen wanneer er onderhoud nodig is, zodat onnodige stilstand van onze productiemachines wordt voorkomen. Hierdoor kunnen we efficiënter werken. Voor klanten heeft dit systeem als voordeel dat ze direct kunnen zien of er voorraad beschikbaar is, of dat ze even moeten wachten voor ze een order uitgeleverd krijgen.’
Zonnepanelen, led verlichting en elektrische spuitgietmachines
‘We hebben niet alleen naar digitalisering gekeken als het gaat om efficiënt en duurzaam produceren, maar ook naar de hardware. Op het dak van onze fabriekshal liggen meer dan duizend zonnepanelen, die bijdragen aan een belangrijk deel van onze stroomvoorziening. Al onze oude verlichtingselementen zijn vervangen door ledlampen. Zo’n 10 jaar geleden zijn we gestart met het vervangen van het hydraulische spuitgietmachinepark door elektrische spuitgietmachines. In 2030 willen we de laatste machines ook omgezet hebben. Ook met het koelwater zijn we bezig met verduurzamen. Zo voegen wij hier geen chemicaliën meer aan toe, beter voor het milieu, en het is ook veiliger voor onze medewerkers. Maar we zijn ook aan het kijken of we koelwater kunnen gebruiken van een zandwinningsplas hier een paar kilometer vandaan. Als we dat met leidingen hierheen halen en via warmtewisselaars in de fabriek krijgen, dan zetten we daarmee opnieuw een mooie duurzame stap.’
Reductie gewicht bespaart energie
‘Ook bij onze producten kijken we naar mogelijkheden om te verduurzamen. Door bijvoorbeeld producten van een kleinere hoeveelheid grondstof te maken, gebruiken we minder energie. Maar dat betekent wel dat we ons de vraag stellen hoe we de vorm van ons product zo kunnen aanpassen, dat het lichter wordt, zonder dat het zijn functionaliteit en kwaliteit verliest. Een voorbeeld: iedereen kent wel het reguliere kunststof deksel met ribbels aan de zijkant en de naam van het product bovenop. Wij hebben een nieuw ontwerp gemaakt, de X-cap, waarbij de X staat voor eXtreme lichtgewicht. Aan de bovenzijde doet dit denken aan een wiel met spaken. Met dit deksel besparen we 30% op materiaal.’
Levenscyclusanalyse belangrijk bij keuze grondstoffen
‘We kijken ook kritisch naar de grondstoffen die we gebruiken. Op basis van levenscyclusanalyses stellen we vast wat de CO2-uitstoot per kilogram gewicht is. We doen dat voor verschillende grondstoffen, zodat we de juiste balans kunnen vinden tussen de diverse materialen. De functionaliteit van ons product staat daarbij voorop. Onze ontwerpen zijn gebaseerd op een minimaal gebruik van grondstoffen en een maximale kwaliteit en functionaliteit.’
Voedselveiligheidswet stelt eisen
‘Bij al onze producten moeten we rekening houden met de eisen die de wet- en regelgeving voedselveiligheid stelt aan verpakkingen. Zo mogen we bij de productie alleen maar virgin grondstoffen gebruiken. Van gerecyclede grondstoffen is namelijk niet altijd duidelijk waar ze vandaan komen. Daarnaast moeten verpakkingen voor voedingsmiddelen verzegeld zijn. Zo weet de consument dat hij de eerste gebruiker van een product is. Als wij aan onze klanten deksels leveren, zit die dunne verzegelingslaag daar al in. Door onze klanten wordt deze laag dan geseald of gelijmd aan de bovenkant van bijvoorbeeld een pot pindakaas. Wij zouden het liefst zien dat de seal gemaakt wordt van één materiaal. Want dat is goed verwerkbaar door afvalverwerkingsbedrijven en daarmee duurzaam. Helaas zijn we nog niet zover, onder andere ook door de eisen die de afnemer aan de seal stelt en door de vorm van verpakking. Maar we onderzoeken dit wel voortdurend.’
Smart factory draagt bij aan vitaliteit
‘Doordat we een smart factory zijn en daarmee over veel data beschikken, zijn we in staat om onze planning te optimaliseren. We combineren dan de inzetbaarheid van onze medewerkers en de beschikbare capaciteit van onze machines. We zijn nu aan het kijken naar mogelijkheden om met minder mensen een nachtdienst te draaien. Dat wil niet zeggen dat we geen volcontinue bedrijf meer zijn, maar dat we in staat zijn om onze capaciteit overdag zodanig te vergroten, dat we in totaal hetzelfde volume kunnen produceren. Ik denk dat dit een positieve bijdrage levert aan de duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers. We vinden het namelijk belangrijk dat ze hun werk gezond en vitaal kunnen doen, als ze dat willen tot aan hun pensioen. Dat past ook bij ons bedrijf, dat in de basis nog steeds een familiebedrijf is.’
We zijn op de goede weg
‘We hebben de afgelopen jaren op het gebied van duurzaam werken al een aantal behoorlijke stappen gezet, maar er valt nog veel te winnen. Zo willen wij het gebruik van kleurstoffen in onze producten terugbrengen. Daarover voeren we gesprekken met onze klanten en wijzen we ze op alternatieven, denk bijvoorbeeld aan transparante deksels. Voorlopig zijn we nog niet zover dat we die gaan produceren. En helaas, onze deksels zijn ook nog niet circulair. Als we dit als branche willen, moeten we dat in ieder geval op Europese schaal regelen. In alle kunststof sluitingen moet dan een code verwerkt worden, die het mogelijk maakt deksels van verpakkingen van voedingsmiddelen apart te scheiden. Er mag namelijk in gerecycled materiaal geen vervuiling zitten zoals bijvoorbeeld sluitingen van lijmblikken.’
2030: van het gas af
‘In onze productiefaciliteiten willen we ook nog een aantal stappen zetten. Zoals ik eerder al aangaf willen we al onze spuitgietmachines elektrificeren. In 2030 willen we ook van het gas af zijn. Dat gebruiken we nu nog voor de verwarming van onze gebouwen. En, ik zou naast zonne-energie ook graag gebruik maken van windenergie. Een eigen windmolen dus, eventueel samen met bedrijven in de directe omgeving. Al besef ik de gevoeligheden die daar bij komen kijken, het moet dan namelijk wel een windmolen van enig formaat worden.’
De tip van Ytsen
‘Bedrijven die stappen willen maken met duurzaam werken, geef ik graag het advies om binnen het bedrijf iemand hiervoor vrij te maken. Een medewerker die zich volledig kan richten op verduurzamen. Het liefst iemand die goed weet wat er speelt in het bedrijf, op de hoogte is van alle processen, bewustzijn kan vergroten en kan verbinden, zowel intern als extern.’
